SAVNAAH LEAF, YÉETEL LE KAAJ TI' LE BLACK K'A'ANA'AN U YÁANAL


SAVNAAH LEAF

SAVNAAH LEAF, YÉETEL LE KAAJ TI' LE BLACK K'A'ANA'AN U YÁANAL

t'aano' tumen JoliAmour DuBose-goños
wíimbala' tumen Kohsin Finley

“K’a’abet jump’éel kaaj utia’al u líik’sik juntúul paal.” Lela' jump'éel cita k wu'uyik con frecuencia. Yaʼab tiʼ k-maamaeʼ tsʼoʼok u meyajtiʼ, yéetel ya'ab k na'obo' ts'o'ok u k'a'abéettal le cita utia'al u aliviar le estrés ku bisik ka'ansaj ken u beeta'al tuláakal independientemente. Savana Leaf yéetel kin abordar le frase, misogino, Poder femenino negro, yéetel le tsikbal ti' le maternidad-bix u aborda, k'i'ik', yéetel ku ts'aik yéetel u ts'o'okol. Leaf jach juntúul u ya'ab ba'alo'ob-jump'éel director cinematográfico inglés-estadounidense, jump'éel ex atleta j-ka'ansajo'ob, yéetel juntúul u hija. Le orden ti' le máako'obo' identidades varía, ba’ale’ tuláaklo’obe’ junjaats ti’ le ba’ax ku beetik Savanah Leaf máax leti’o’.

K tsikbale' ku káajal tu lu'umil Ludlow House ti' jump'éel ja'atskab tu ja'atskab k'iinilo'ob temprano. Leti’e’ chúumuk ti’ abril. Leti’e’ wa jayp’éel minutos máaniko’ 10 AM, tsʼoʼoleʼ le mesaoʼ pixaʼan yéetel gafas chúumuk chuup yéetel jaʼ yéetel yaan upʼéel poder ich u yich le pakʼoʼoboʼ. Táan in voltear tumen k’áat chi’oba’ garabatos ti’ jump’éel bloc notas índice, yéetel le creativo kutal ka'a — relaxed —wíinkilal cruzó, chaqueta bombardero negro yéetel combinación gota bin, yéetel Adidas, le bin yano'ob Gales Bonner. Ka' jump'éel súutuko' u silencio, In pulse registro.

Ba'ax k bisik ti' le mayakche'o' ku remonta ti' le cha'ano' Lu'um Mama, ba'ax debutó ti' le Festival Sundance ti' le 20 ti' enero, 2023. Ka máan kʼiineʼ teʼ jaʼab jeʼeloʼ, jóok’sa’ab tu lu’umil Estados Unidos tu k’iinil 7 ti’ julio ti’ le ja’abo’. Le cha'ano' jach ba'al ornadamente yaabilajech. Ku beetik u le audiencia kutal yéetel intención, xikino'ob, yéetel wicho'ob abiertos ti' jump'éel tsikbal ku navega ba'al máan le mera meyajo'ob ficción. Jach aal yéetel emoción ku coincide yéetel le cicatrices generacionales ti’ ya’ab ko’olelo’obo’ Negro-single ko’olelo’obo’ Negro, supervivientes le ko'olelo'obo' Negro, chéen na'ob Negro, sobrevivientes le na’ob Negro-yéetel le peligros k máan tumen yaantal utia’al u k’ajóoltik le kaaj apáticos expectativas. Jump'éel pushback constante ti' le jala'acho' utia'al u meentik tuláakal, yéetel ch’a’ik tuláakal tuméen k muuk’—ba’ax ma’ Mantats’ vigilante intencionalmente, ba’ale’ tumen yaan k’iine’ ma’ tu ts’a’abalto’on jump’éel yéeybal.

U lu’um Mama’ob k'ajláayo' desentraña yéetel le protagonista Gia, báaxal Tia Nomore, máax ku meyaj ti' jump'éel koonol oochelo'ob tu'ux ku ch'a'iko'ob fotos ch'i'ibalil. Leti’e’ ya’ab wi’inal embarazada, yéetel ka'atúul paalalo'ob ku yilik ti' jump'éel k'oja'ano'obo' cita yéetel le visitación supervisada. Bix u paalal luchan ti' le incapacidad utia'al u yil in menudo, Gia contempla wa wa ma' k'a'ana'an u ts'aik u paal ma' nacido yéetel juntúul destino jela'an. Ti' jump'éel máak versus auto-ba'atelil, u tribulaciones le maternidad enfrentan le debate ti' le ba'ax "jump'éel ma'alo'ob kuxtal" jach bey. Táan u beetik u na' u líik'sik a paal, wa ts'áaik ti' leti'ob náachil? Le personajes áantaj ti' ti'a, Miss Carmen (báaxal Erika Alejandro), yéetel Trina (báaxal Doechii) emular le ka'ap'éel jejeláas lados ti' le moneda. Todabia, ma', le asab nojoch argumentoa’ le cha’ana’ ku ts’áaik le cha’ana’ leti’e’ ba’axten ma’ tu ts’áaik asab áantaj ti’ le na’obo’. Ba’axten Gia incluso yaan u entender u u na’ ma’ digna tuméen juntúul kaaj ts’o’ok u despojado ti’ le nu’ukulo’ob utia’al u ts’aik le bix u supone u?

Le ken a wil Lu'um Mama, ka wilik u ba’atelo’ob a na’. Le victorias. Le xooko'obo'. Le ba'atelilo', yéetel u kuxtal. Lu'um Mama je'el u jump'éel tsikbal u ya'ab ti' to'on je'el resonar yéetel, baʼaleʼ chéen Savanah Leaf jeʼel u páajtal u yaʼalik bix úuchik u beetikeʼ. Ti' k entrevista, leti'e' ku káajal yéetel u origen. Leti' tu ya'alaj, «Síijen tu kaajil Londres. Líik'en yéetel in na' yéetel bin yano'ob bey le bejo' yéetel tuláakal le bejo' yaan ti' Jun múuch' jejeláas na'obo' ku estaban criando u paalalo'ob, bey in wéet kaajaleʼ, in wéet kaajalo’obe’ láayli’ in wéetmieno’ob yéetel. Ka bin jump'éel mamá soltera líik'il u hija. Bey túuno’ tu yu’ubaj óoli’ bey tuláakal le na’ob te’e bejo’ táan u líik’siko’ob u paalalo’ob. Bey u yaan ka'ach le yaan áantaj ti' Londres, yéetel kin tuklikeʼ leloʼ jach kʼaʼanaʼan kaʼach tiʼ le baʼaxoʼob ku yúuchul kaʼach tu kaajil Londresoʼ».

Le baʼax úuchaʼ le Leaf yaan kaʼach tiʼoʼ, u beel jump'éel nu'ukulil le kaajo', yéetel u criado tumen ya'ab figuras na' jach jump'éel k'a'ana'an exacto ti' le inspiración paach Lu'um Mama. Bey u infancia-ja'atsal ichil ka'ap'éel Londres yéetel le área le bahía (Oakland yéetel San Jose)—leti’e’ tierno ti’ le ba’ax úuch ti’ u yilik ya’ab ko’olelo’obo’ ku meyajti’ob u láak’o’ob bey jump’éel ancla utia’al u p’áatal flotar.


“In wóole in asab meta ka'ach chuunil laat'a'an utia'al u bin yano'ob sáasil ti'-ma' xaan ka' sáasil le término equivocada-k'áat ka'ach u le wíiniko'obo' úuchak yu'ubike' u menos chéen ti' u viaje yo'osal le maternidad. Yéetel lelo' je'el u páajtal u ch'a'iko'ob ya'ab formas. Je'el u páajtal u ti' bix u Gia, je'el u páajtal u ti' bix u Monica, u na' adoptiva. Páajtal u ti’ bix u incluso Miss Carmen ku bin yano’ob le ba’ala’-leti’e’ óol bey juntúul na’ adoptada ti’ tuláakal le na’obo’. Ka tuukul in ka'ach utia'al le máako'obo' yu'ubike' u menos chéen ti' u viaje ka tu láak' xan utia'al le máako'obo' Je'e u yicho'ob ti' le ba'ax je'el u páajtal u bin, ma' xaan ka' ichil u kajnáalo'ob láak'tsilo'ob wa jump'éel k'ab k'uchul náach ti' leti'ob. Kin tuklike’ ba’ax ts’o’ok u jats’utstal [yo'osal] liberando le cha'ano' jach ba'ax tin tukultaj je'el u páajtal u jach específico ti' le bahía, ti' le máako'obo' ti' le cha'ano'.” Leaf declaró.

Leaf t'aanaj yóok'ol bix ka ts'o'ok u estreno le cha'ano', ya'ab máako'ob utilizaron le yaan utia'al discutir u ba'atelilo'ob yéetel le maternidad. “Ts’o’ok in ts’áaik in wóol ya’ab máako’ob ma’ ts’o’ok u tsikbaltiko’ob u ts’áajo’ob u paalo’ob ka’ach asab táankelemo’ob yéetel leti’e’ bin yano’ob ku beetubaj le ba’ala’ jach tabú yéetel chéen mantener ti’ leti’ob mismos. Yéetel mix bik’in a wojel ba’ax ku máansik máak, ba’ax yaan ka’ach u p’áatal ichil ya’ab ja’abo’ob yaan máax ichilo’ob. Ka tuukul in lelo’ ts’o’ok sido jump’éel tséel jach yaabilajech ti’ tuláakal le lanzamiento-ti’ le cha’ano’-táan u permitiendo ti’ le máako’obo’ yu’ubike’ u cómodos t’aan tu yo’olal ba’ax ts’o’ok u máan wa ma’ xaan ka’ u miembro u láak’tsilo’ob ts’o’ok u sido través wa etailo’ob ts’o’ok u máan.”

Ichil tuláakal k tsikbal, t'aanajo'on yóok'ol chéen le esencia le cha'ano', yéetel u directores favoritos. Bey Leaf’ antecedentes previos cruza yóok’ol ti’ le deportes yéetel le ketlamo’-jump’éel jugador pro-volleyball, competir utia'al u Gran Bretaña ti' le Juegos Olímpicos ti' 2012, Gina Prince-Bythewood Yaakunaj yéetel baloncesto ka'ach jump'éel cha'ano' tuukulo'obo' u Leaf bey u táan u nojochtal, “K'aja'anten in wilik le ba'ala' yéetel chéen u bey–Ma' xaan ka' tin wilaj jump'éel billón Óoxten ka tin wilaj. K'a'ana'an u sido ti' xook chúumuk yéetel jach táan in consiguiendo ti' le baloncesto. Le baloncesto ka'ach in deporte. Ma’ in yaabiltmaj le voleibolo’, Jach uts tin wich le baloncestooʼ. Ka táan in tuukultik u páajtal in báaxal ti' le universidad yéetel u páajtal u bo'otik in matrícula. Bin yano'ob Je'e in wicho'ob ti' le potencial le deportes ti' jump'éel bix ken. Ma’ bey leti’e’ bejla’e’. Táan in jach celoso ti' le paalalo'obo' bejla'e' tuméen je'el u páajtal u pestillo yóok'ol le aj báaxalo'ob universitarios yéetel aj báaxalo'ob pro yo'osal Instagram yéetel le medios comunicación. Ka tin tukultaj ka'ach jach droga [le cha'ano']. Jach uts tin wich le tsʼoʼok u tsʼoʼokol tuʼux letiʼ le estrellaoʼ. Leti' ka'ach u tsikbal. Leti’e’ le hooper yéetel leti’e’ táan u líik’sik le paal tu xuul, yéetel tin tukultaj jach nojoch, bey u tsʼaʼabalten muukʼ utiaʼal teen». Leti'e' tu ponderado.

Bey je'el bix Yaakunaj yéetel baloncesto jach juntúul ti' le películas utia'al u ts'o'ok u formado miatsil Negro, 90s Black rom-coms, Black tuláakal—chéen ch’a’abil u tu’ubsik le cineasta tu beetaj. Leaf t'aanaj yóok'ol Jayp'éel ti' le películas leti'e' amaba bey juntúul paal, ma' u yojel ka'ach u beeta'al tumen ko'olelo'ob ku yila'al bey leti'. Le ko'olelo'obo' negras ku p'áatal tu menudo invisibles ti' le tsikbal cha'ano' tuméen le huella chowak ku bisik le wíiniko'obo' yóok'ol le industria. Le ken u discute le tsolxikin ts'áaik ti' leti' ken u beeta'al le cha'ano', tu ya'alaj, “Kin wu'uyik bey úuchak tin k'amaj tanto tsolxikin ti' le xiibo'obo' wa'alik teen bix meentik le ba'ala'.

Ma’ in wojel wa ya’ab ti’ leti’obe’ jach útil tumen yaan ka’ach ya’ab máako’ob tu tukultajo’ob ma’ a wojel mixba’al wa tu tuklo’ob k’a’abéet a ka’ansa’al. Ka bey u páajtal u le utsil tsolxikin tin k'amaj ka'ach traducir uláak' atletas’ tsolxikin ti’ le yóok’ol kaab cha’ano’ wa traducir le tsolxikin aj-paaxe’ ti’ le yóok’ol kaaba’ le cha’ano’, le tsolxikin le aj ts’íibo’ ti’ le yóok’ol kaab wa xook ti’ le cha’ano’. K'aja'anten in xook áanalte'ob tumen juntúul ko'olele' k'aaba' Judith Weston yéetel wil bix u interpretaba le ba'alo'ob yéetel bix u ya'al ti' le directores k'a'abéet yu'ubike' u habilitados utia'al u confiar ti' u intuición. Bey u lelo' ts'o'ok sido le asab xéet tsolxikin. Óol tuláakal le máako'obo', óol tuláakal le máasewáalo'obo' ti' le uláak' directores ku séen aconsejado ti' le bejo', ts'o'ok u ya'alaj, “Wa ma’ ta k’amik a beel, k'a'ana'an chéen gritar yéetel [k'a'am]. Yéetel lelo’ ma’ in personalidad ti’ absoluto. Yéetel teen ka'ach bey, "Beyo, u meyaj ti' jump'éel úuchben sak máak, ba'ale' wa kin xíimbal ti' le sala yéetel comenzar gritar bey, Ma’ in wojel wa kin k’amik le k’áatchi’ je’el bix teche’.” Bey u ts’o’ok sido interesante tratando u averiguar ba’ax tsolxikin ch’a’iko’ob yéetel ba’ax yaan u meyaj utia’al teen.”

Leaf ma’ k’a’abéet u reflejar le manierismos le xiibo’obo’ privilegiados, tumen le ba’ax ku kaxtik ti’ u tuukula’ cinematográfico ma’ u k’a’abetkuunsik u páajtalil, ba'ale' utia'al u k'i'itpajal le conciencia-yaakunaj, na'at, tsikbal —tuláakal ichil u k'aaba' le máako'obo' Negro, ch'uup, ch'i'ibalilo'ob, yéetel kaajo'ob.

Kex leti' je'el u le director, Leaf láayli' consigue reflexionar yóok'ol le cha'ano' bey chéen juntúul hija, bey xan. “In tukultike’ leti’ [Lu'um Mama] chéen permitió teen asab kúuchil utia'al u yu'ubik jejeláas na' yéetel wu'uyik in na' yéetel náajaltik simpatía yéetel empatía tuláakal le ba'ax ku. In tuklike’ lelo’ tu general le sensación, mina’an mix jump’éel ba’al jach k’a’ana’an. Kin tuklike’ lelo’ leti’ le ba’ax tu k’exajteno’, asab tiʼ chéen uʼuyaʼal». Bix k tsikbal ku taal ti' jump'éel cerca-le grabación ku taal ti' jump'éel parada-le tsikbalo'ob le ko'olelo'obo' Negro bisik ka'ansaj utia'al Mantats', yéetel Savanah Leaf yaan u beel juntúul le cineastas duraderos utia'al u asegurar u.

Kuuch asab (68)